CEL: DEFINIOWANIE PROBLEMU, BADANIE PRZYCZYN, OKREŚLANIE WARUNKÓW DLA ROZWIĄZAŃ

Opis - Diagram Ishikawy - analiza przyczyn i skutków:

Do oceny i analizy zjawisk lub problemów w kategoriach przyczyn i skutków może posłużyć Diagram Ishikawy (Kaoru Ishikawa, profesor Uniwersytetu Tokijskiego). Zwany jest również diagramem ryby.
To propozycja graficznego sposobu porządkowania analizy przyczyn i skutków. Diagram Ishikawy funkcjonuje w różnych dziedzinach, między innymi w usługach czy zarządzaniu projektami. Początkowo jego zastosowanie ograniczało się do przemysłu.

Ważne jest, aby w jego tworzeniu brało udział jak najwięcej osób z wiedzą lub doświadczeniem z różnych dyscyplin, by każdy mógł wypowiedzieć się, podać swoje pomysły.

Diagram służy do głębszej analizy zidentyfikowanych wcześniej najważniejszych problemów. Dzięki temu narzędziu można pogrupować odkryte przyczyny. Jego przygotowanie rozpoczyna się od zapisania nazwy problemu i ustalenia głównych kategorii jego przyczyn. Poszukując kategorii analizy warto skorzystać z metody 5M. Modyfikując kategorie można wprowadzać nowe obszary badawcze.

Taki sposób pracy pobudza grupę do krytycznego myślenia i samodzielnego szukania informacji.

Diagram Ishikawy - korzyści z zastosowania modelu:

• pobudzenie grupy do krytycznego myślenia;
• metoda uczy szukania przyczyn, powodów – angażuje;
• daje możliwość przekazania alternatywnych, zróżnicowanych sposobów podejścia do sytuacji, zagadnienia.

_____________________________________________________________________________

Narzędzie przydatne, gdy istotne jest rozpoznanie, które z występujących zjawisk leżą u podstaw rozpatrywanego problemu. Przygotowuje się go w następujący sposób:

1. Urządzamy burzę mózgów i wypisujemy na dużym flipcharcie lub tablicy wszystkie zjawiska związane z omawianym problemem, jakie przyjdą do głowy członkom zespołu.
2. Pod każdą z wynotowanych pozycji należy następnie nakreślić dwa pola: „skutek” i „przyczyna”.
3. Uczestnicy zestawiają dwie dowolne pozycje i odpowiadają na pytanie, która z nich jest skutkiem, a która przyczyną. Rysujemy strzałkę w stronę skutku.
4. Po przeanalizowaniu w ten sposób całej planszy okaże się, że niektóre problemy zdecydowanie częściej okazują się przyczyną poważniejszych i właściwych kłopotów.
5. Rozpoznawszy źródło trudnej sytuacji uczestnicy powinni postarać się dojść do sedna sprawy.

Z diagramem pracuje się, aż do wyczerpania przyczyn i skutków. Warto porządkować je np. po lewej stronie każdej z pięciu osi skutki a po lewej przyczyny.

Każda podprzyczyna może mieć własną przyczynę.

* Opis pochodzi z publikacji „Zbiór metod i narzędzi dydaktycznych. Pedagogical Evolution toolbox” opracowanej przez Karolinę Mikołajczak, Mateusza Stasiaka, Aleksandrę Krysiak, która została udostępniona dla nauczycieli projektu InnoEnergy do nieodpłatnego korzystania.

Numer ISBN: 978-83-946346-0-5

Time: 6-10 minutes (reading time) Group size: 2-300 people

Equipment: Computer / Laptop / Tablet / Smartphone 

GOAL: DEFINING A PROBLEM, REASONING CAUSES, SPECIFYING CONDITIONS FOR SOLUTIONS 

Description - Ishikawa Diagram - cause and effect analysis 

Ishikawa Diagram (Kaoru Ishikawa professor at the University of Tokyo) can be used to evaluate and analyze phenomena or problems in terms of causes and effects. It is also called the fish diagram. It is a proposal for a graphic way of organizing the cause and effect analysis. Ishikawa Diagram operates in various fields, including services and project management. Initially, its use was limited to industry. As many people as possible with knowledge or experience from various disciplines must take part in its creation so that everyone can express their opinions and give their ideas. The diagram is used for a deeper analysis of previously identified major problems. With this tool, you can group discovered causes. Its preparation begins with writing down the name of the problem and determining the main categories of its causes. When looking for an analysis category, it is worth using the 5M method. By modifying categories, new research areas can be introduced. This way of working stimulates the group to think critically and independently look for information. 

Benefits of using the Ishikawa Diagram model: 

• Stimulating the group to think critically;
• The method teaches how to search for reasons;
• Gives the opportunity to convey alternative, different ways of _approaching situations and issues.

________________________________________________________________________________

This tool is useful when it is important to recognize which of the occurring phenomena underlie the problem under consideration. It is prepared as follows: 

1. While brainstorming write on a large flipchart or board all the phenomenon related to the problem that members can think about.
2. Under each of the items listed, then two boxes should be drawn: 'effect' and 'cause'. 
3. Participants juxtapose any two positions and answer the question of which them is the effect and which is the cause. We draw an arrow towards the effect.
4. After analyzing the whole board in this way, it turns out that some problems are more often the cause of more serious and proper problems. 
5. Having recognized the source of the difficult situation, participants should try to get to the bottom of the matter.

You work with the diagram until the causes and effects run out. It is worth organizing them, e.g. on the left of each of the five axes effects and the left of the causes. Each sub cause can have its own cause. 

ISBN Number: 978-83-946346-0-5 
* The description comes from the publication "A collection of teaching methods and tools. Pedagogical Evolution toolbox ”developed by Karolina Mikołajczak, Mateusz Stasiak, and Aleksandra Krysiak, which has been made available to teachers of the InnoEnergy project for free use.